รู้เพื่อเลี่ยง ! ระวังอันตรายจากน้ำกัดเท้า
การดูแลสุขภาพเท้าเป็นเรื่องสำคัญที่หลายคนมักมองข้าม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นสูงหรือต้องสัมผัสกับน้ำเป็นเวลานาน ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงได้ หนึ่งในนั้นคือภาวะน้ำกัดเท้า ซึ่งเป็นอาการบาดเจ็บที่เกิดจากการแช่เท้าในน้ำ หรือความชื้นเป็นระยะเวลานาน บทความนี้จะให้ความรู้เกี่ยวกับน้ำกัดเท้า เพื่อให้สามารถปกป้องตัวเองและคนรอบข้างจากภาวะนี้ได้
น้ำกัดเท้า คืออะไร ?
น้ำกัดเท้า เป็นการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อที่เกิดจากการสัมผัสกับความเย็นและความชื้นเป็นเวลานาน ซึ่งมักพบในผู้ที่ต้องทำงานในสภาพแวดล้อมที่เปียกชื้นเป็นเวลานาน โดยสามารถเกิดขึ้นได้แม้ในอุณหภูมิสูง หากเท้าต้องสัมผัสกับความชื้นต่อเนื่องเป็นเวลานาน
สาเหตุของน้ำกัดเท้า
- การสัมผัสความชื้นเป็นเวลานาน: เท้าที่เปียกชื้นต่อเนื่องเป็นเวลาหลายชั่วโมง หรือหลายวันเป็นสาเหตุหลักในการเกิดโรค โดยความชื้นจะทำให้ผิวหนังอ่อนนุ่มและเสี่ยงต่อการบาดเจ็บมากขึ้น
- อุณหภูมิเย็น: แม้ว่าน้ำกัดเท้าสามารถเกิดขึ้นได้ในอุณหภูมิที่ไม่เย็นจัดทั่วไป แต่อุณหภูมิที่ต่ำกว่าปกติจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะนี้
- การไหลเวียนเลือดที่ไม่ดี: รองเท้า หรือถุงเท้าที่คับเกินไปสามารถจำกัดการไหลเวียนของเลือดไปยังเท้า เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดน้ำกัดเท้า
- สภาพแวดล้อมที่เสี่ยง: ผู้ที่ทำงานในสภาพแวดล้อมที่เปียกชื้น เช่น ชาวประมง คนงานก่อสร้าง หรือทหารที่ต้องลุยน้ำ มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะนี้
อาการของน้ำกัดเท้า
- ระยะเริ่มต้น (1-12 ชั่วโมง):
- เท้าเย็นและซีด
- ชาหรือรู้สึกเสียวซ่า
- อาการปวดตื้อๆ
- ระยะกลาง (12-24 ชั่วโมง):
- เท้าบวมและแดง
- ปวดรุนแรงขึ้น
- ผิวหนังเริ่มลอก
- ตุ่มพองอาจปรากฏ
- ระยะรุนแรง (หลังจาก 24 ชั่วโมง):
- ผิวหนังเปลี่ยนเป็นสีม่วงหรือสีเขียว
- เนื้อเยื่อตาย
- อาการชาอย่างถาวร
- ในกรณีรุนแรงที่สุด อาจนำไปสู่การตัดเท้า
วิธีป้องกันน้ำกัดเท้า
- รักษาเท้าให้แห้งอยู่เสมอ หากต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เปียกชื้น ให้เปลี่ยนถุงเท้าและใช้แป้งทาเท้าเพื่อดูดซับความชื้น
- เลือกรองเท้าและถุงเท้าที่เหมาะสม สามารถระบายอากาศได้ดี หลีกเลี่ยงการใส่รองเท้าหรือถุงเท้าที่คับเกินไป
- เคลื่อนไหวเท้าสม่ำเสมอ หากต้องยืน หรือนั่งเป็นเวลานาน ให้ขยับนิ้วเท้าและเท้าเป็นระยะเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด
- ใช้ครีมป้องกันความชื้น ที่มีคุณสมบัติกันน้ำบนเท้าก่อนสวมรองเท้าเพื่อเพิ่มการป้องกัน
- หลีกเลี่ยงการแช่เท้าในน้ำนานเกินไป หากจำเป็นต้องลุยน้ำหรืออยู่ในที่เปียกชื้น ให้หาโอกาสนำเท้าออกจากน้ำและทำให้แห้งเป็นระยะ
- เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม หากต้องทำกิจกรรมกลางแจ้ง ให้เตรียมถุงเท้าและรองเท้าสำรองไว้เปลี่ยน
- ดูแลสุขภาพทั่วไป รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์เพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน